امام علی (ع): كسى كه دانشى را زنده كند هرگز نميرد.
شوشان ـ عبدالحمید گلافشان :
در حالی که آمار نگرانکننده ۴ هزار درخواست انتقال معلمان از خوزستان زنگ خطر بحران آموزشی در این استان را به صدا درآورده، سخنان اخیر سید محمدرضا موالیزاده، استاندار خوزستان، در نشست شورای آموزش و پرورش، بیشتر از آنکه راهحل محور باشد، بر بیان کلیات و اشاره به مشکلات سطحی متمرکز بوده است. این در حالی است که جامعه آموزشی استان انتظار داشت نماینده عالی دولت در خوزستان با درک عمق فاجعه، چارهاندیشی اساسی برای معضل فرار معلمان از استانی که روزی مهد پرورش نخبگان علمی کشور بود، ارائه دهد.
نقاط قوت سخنان استاندار
تأکید بر عدالت آموزشی و توسعه فضاهای آموزشی
استاندار خوزستان به درستی بر "نهضت توسعه فضاهای آموزشی" و ضرورت رسیدن به "تراز مطلوب آموزشی" تأکید کرده است.
اشاره به پروژههای عمرانی از جمله افتتاح ۶۰۰ کلاس درس در ۱۴۱ مدرسه و انعقاد تفاهمنامه با سپاه برای ساخت ۶۸ مدرسه، نشاندهنده عزم جدی برای بهبود زیرساختهای آموزشی است.
تقدیر از موفقیتهای آموزشی
تقدیر از سه دانشآموز رتبه تکرقمی کنکور در استان، اقدام مثبتی در جهت انگیزهبخشی به جامعه آموزشی است و نشان میدهد که علیرغم تمام مشکلات، استعدادهای درخشانی در خوزستان وجود دارند.
پذیرش مشکلات زیرساختی
اعتراف به وجود "کاستیهای زیاد" در تجهیزات مدارس، نبود "وسایل سرمایشی" و شرایط نامناسب برخی مدارس، نشاندهنده صداقت در بیان مشکلات است.
نقدها و نکات مغفول
نپرداختن به ریشههای اصلی مهاجرت معلمان
استاندار محترم به آمار نگرانکننده ۴ هزار متقاضی انتقال معلمان از خوزستان اشاره کردهاند، اما تنها به "مشکلات مربوط به آب و هوا" به عنوان دلیل اکتفا کردهاند. این در حالی است که عوامل متعددی در این پدیده نقش دارند:
دغدغههای معیشتی:
حقوق ناکافی و مشکلات اقتصادی معلمان.
چالشهای امنیتی:
ناامنیهای ناشی از شرایط خاص استان.
کمبود امکانات رفاهی:
ضعف در خدمات بهداشتی، تفریحی و فرهنگی.
مسائل خانوادگی:
فرصتهای آموزشی بهتر برای فرزندان در دیگر استانها.
تضاد بین شعار و عمل در مدیریت استانی
استاندار محترم در سخنان دیگری بر "تقویت هویت خوزستانی" و "وفاق اجتماعی" تأکید کردهاند.
اما تا زمانی که مسائل بنیادین معیشتی و رفاهی معلمان که ازارکان اصلی شکلدهی هویت استانی هستندبرطرف نشوند، این شعارها درحد گفتار باقی خواهند ماند.
نادیده گرفتن نقش دولت مرکزی
با وجودی که استاندار از "ماموریتهای ملی" و "دیسپاچینگ ملی" در مسئله برق صحبت کردهاند، اما به نقش دولت مرکزی دربرطرف کردن مشکلات زیرساختی آموزش و پرورش خوزستان اشارهای نکردهاند. این در حالی است که تخصیص بودجه و سیاستگذاری کلان آموزشی در اختیاردولت مرکزی است.
راهکارهای پیشنهادی
تدوین بستههای تشویقی برای معلمان
افزایش فوق العاده خاص:
اعطای فوق العاده خاص برای معلمان مناطق محروم خوزستان.
مسکن استیجاری:
تأمین مسکن مناسب با اجارهبهای کنترلشده.
امتیازات آموزشی:
فرصتهای تحصیلی برای معلمان و فرزندانشان.
بهبود مدیریت استانی
شفافیت بیشتر:
اطلاعرسانی شفاف درباره اقدامات انجامشده برای بهبود شرایط معلمان.
گفتوگوی مستقیم:
ایجاد فرصتهای گفتوگوی مستقیم با معلمان و شنیدن دغدغههایشان
هماهنگی بیندستگاهی:
همکاری بین استانداری، آموزش و پرورش و دیگر نهادهای مرتبط.
استفاده از ظرفیتهای محلی
مشارکت شرکتهای نفتی وصنایع:
استفاده از مسئولیت اجتماعی شرکتهای بزرگ مستقر در خوزستان
به کارگیری خیرین:
توسعه مشارکت خیرین مدرسهساز برای تجهیز مدارس.
به اعتقاد نگارنده :سخنان استاندارمحترم خوزستان نشاندهنده نیت خوب اما تحلیل ناکافی از عمق مشکلات است.
تا زمانی که مسائل معیشتی و رفاهی معلمان به عنوان محوران اصلی تعلیم و تربیت به صورت ریشهای برطرف نشوند، نمیتوان به بهبود پایدار وضعیت آموزشی در خوزستان امیدوار بود.
هویت خوزستانی که استاندار محترم به درستی بر تقویت آن تأکید میکنند، نیازمند سرمایهگذاری جدی در سرمایه انسانی و بهبود شرایط زندگی معلمان است.
امید است استاندار محترم با گفتوگوی مستقیم با جامعه فرهنگیان و پیگیری جدیتر در سطح ملی، گامهای عملیتری برای برطرف کردن این معضل بردارند.
تنها در این صورت میتوان به کاهش آمار نگرانکننده انتقال معلمان و ارتقای کیفیت آموزشی در استان امیدوار بود.